NEDEN ÖĞRENDİĞİMİZ KELİMELERİ UNUTURUZ? ÖĞRENDİKLERİMİZİ KALICI HALE GETİRMENİN 3 BİLİMSEL YOLU: SPACING – RETRIEVAL – PRODUCTION

Aynı kelimeyi 10 kere yazdım ama hâlâ unutuyorum!"
Eğer siz de bu cümleyi defalarca kurduysanız yalnız değilsiniz. Birçok dil öğrenen kişi aynı döngüye düşüyor: Kelimeyi tekrar tekrar yazmak, not almak, okumak... ama yine de birkaç gün sonra o kelime akla gelmiyor. Peki sorun ne?


Sorun: Yanlış Tekrar Yöntemi Kullanmak

Aslında çoğumuzun “tekrar” dediği şey, sadece göz gezdirmek veya okuyup geçmekten ibaret. Oysa beyin, bilgiyi kalıcı hale getirmek için daha fazlasına ihtiyaç duyar. İşte bu noktada devreye üç güçlü öğrenme stratejisi giriyor:

  • Spacing (Aralıklı Tekrar)

  • Retrieval (Bilinçli Hatırlama)

  • Production (Aktif Üretim)

Bu üç yöntemi doğru kullandığınızda, kelimeler artık aklınızda kalıcı hale gelir ve aktif olarak kullanılabilir hâle gelir.


1. Spacing: Aralıklı Tekrarın Gücü

Sadece Tekrar Etmek Yetmez, Ne Zaman Tekrar Ettiğiniz Önemlidir

“Spacing” yani aralıklı tekrar, öğrenilen bilgiyi her gün tekrar etmek yerine, giderek artan aralıklarla yeniden gözden geçirme yöntemidir. Beyin, bir bilgiyi “önemli” olarak algılaması için o bilgiye farklı zamanlarda yeniden maruz kalmalıdır.

Neden İşe Yarar?

Unutma eğrisi adı verilen bilimsel bir modele göre, öğrendiğimiz bilgileri zamanla unuturuz. Ancak her tekrar, o eğriyi yukarı taşır. Yani bilginin unutulmadan hemen önce yeniden hatırlanması, onu hafızada daha sağlam bir yere yerleştirir.

Nasıl Uygulanır?

Yeni bir kelime öğrendiğinizi varsayalım. Aşağıdaki tekrar planını uygulayın:

  • 1. gün: İlk öğrenme
  • 3. gün: İlk tekrar
  • 7. gün: İkinci tekrar
  • 14. gün: Son tekrar

Bu yöntem, sadece çok çalışmak değil, doğru zamanlarda çalışmak anlamına gelir.


2. Retrieval: Bilgiyi Aktif Olarak Hatırlamak

Göz Atmak Değil, Zorlanarak Hatırlamak

“Retrieval” yani geri çağırma, öğrendiğiniz bilgiyi notlara bakmadan hatırlamaya çalışmaktır. Zor gelebilir ama bu zorluk, öğrenmenin ta kendisidir.

Örneğin dün “appreciate” kelimesini öğrendiyseniz, bugün notlara bakmadan anlamını ve kullanımını hatırlamaya çalışın. Hemen hatırlayamazsanız biraz düşünün. Sonra kontrol edin. Bu zihinsel çaba, bilgiyi kalıcı hale getirir.

Neden Bu Kadar Etkili?

  • Zihinsel olarak bilgiyi çağırmak, onu tekrar okumaktan çok daha etkilidir.

  • Beyin, hatırlamak için harcadığı eforu “önem” olarak yorumlar. Bu da bilginin daha sağlam yerleşmesini sağlar.

Nasıl Pratik Yapılır?

  • Defteri kapatıp “Dün ne öğrendim?” diye düşünün.

  • Kendi mini quiz’lerinizi hazırlayın.

  • İngilizce konuşurken öğrendiğiniz yeni kelimeyi bilinçli olarak kullanmaya çalışın.


3. Production: Bilgiyi Kullanarak Öğrenmek

“Kullan ya da Kaybet!” Kuralı

“Production” yani üretim, öğrendiğiniz bilgiyi pasif olarak tekrar etmek yerine, aktif bir şekilde kullanmaktır. Dinlemek ve okumak, öğrenmenin başlangıcıdır; ancak konuşmak ve yazmak, bilgiyi kalıcı hale getirir. Gerçek öğrenme, bilgiyi kendi kelimelerin ve cümlelerinle ifade edebildiğinde başlar.

Nasıl Uygulanır?

  • Yeni kelimeyle cümle kurun.

  • Günlük tutun ve o kelimeyi dahil edin.

  • Konuşma ve yazma pratiklerinde kullanın.

  • Öğrendiğiniz gramer yapısını kendi örneklerinizle açıklayın.

Neden Gerekli?

Üretim, dili pasif bilgi olmaktan çıkarıp aktif beceriye dönüştürür. Ne kadar çok üretirseniz, o kadar hızlı konuşmaya ve yazmaya başlarsınız.


Sonuç: Doğru Yöntemle Daha Az Çalışarak Daha Fazla Öğrenin

Tekrar etmek önemlidir ama nasıl tekrar ettiğiniz çok daha önemlidir. Eğer sadece okuyup geçiyorsanız, emeklerinizin çoğu boşa gidiyor olabilir.
Spacing ile zamanı yönetin.
Retrieval ile bilgiyi zorlayın.
Production ile dili hayata geçirin.

Böylece öğrendikleriniz unutulmayan, kullanılabilen gerçek bilgilere dönüşsün.


FDL Academy’den Tavsiye:

FDL Academy'de, bu bilimsel yöntemler tüm eğitim materyallerimize entegre edilir. Sadece öğretip kenara çekilmiyoruz; öğrencilerimizin beyinlerinin nasıl öğrendiğini dikkate alarak sürdürülebilir başarıyı hedefliyoruz.

Daha fazlası için bizi takip etmeyi unutmayın:

@fdl.academy https://www.instagram.com/fdl.academy/